Giai đoạn 2012 - 2017, Đoàn Thanh niên Khối và tuổi trẻ Khối dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối và các cấp ủy đảng trong Đảng bộ Khối, sự định hướng chỉ đạo của Trung ương Đoàn, các cấp bộ đoàn, đoàn viên, thanh niên trong Khối đã đoàn kết, thống nhất, phát huy trí tuệ của thanh niên không ngừng củng cố, xây dựng và phát triển công tác đoàn, phong trào thanh niên của Khối các cơ quan Trung ương đạt được những thành quả và dấu ấn rất quan trọng trên tất cả các mặt công tác. Trong đó, một trong những dấu ấn quan trọng và là điểm nhấn trong bức tranh chung của Đoàn Khối là phong trào thanh niên tình nguyện. Với những phẩm chất của đội ngũ đoàn viên, thanh niên đang công tác, học tập tại cơ quan tham mưu chiến lược của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở Trung ương, các cấp bộ đoàn trong Khối luôn xác định việc tổ chức các hoạt động thanh niên tình nguyện phải gắn với nhiệm vụ chính trị và công tác chuyên môn của từng đối tượng thanh niên; tăng cường các hoạt động tình nguyện chuyên sâu, có hàm lượng trí tuệ cao, có tính định hướng, dẫn dắt, thiết thực, hiệu quả, tạo môi trường cho đoàn viên thanh niên cống hiến và trưởng thành. 5 năm qua, phong trào thanh niên tình nguyện của của tuổi trẻ Khối các cơ quan Trung ương đã đạt những kết quả và dấu ấn quan trọng:

          Thứ nhất, quan điểm, cách thức thiết kế, tổ chức phong trào thanh niên tình nguyện đã có nhiều đổi mới; hoạt tình nguyện từng bước được chuyên nghiệp hóa, khai thác, phát huy tiềm năng trí tuệ của từng khối đối tượng thanh niên trên từng lĩnh vực tham gia vào các hoạt động tình nguyện, đã đem lại những sản phẩm tình nguyện thiết thực cho cộng đồng

Ảnh: Diễn đàn Thanh niên với Bộ luật Dân sự năm 2015

Việc tổ chức các đội hình trí thức trẻ tình nguyện tham gia phát triển kinh tế, xã hội, xóa đói giảm nghèo, chung tay xây dựng nông thôn mới được Đoàn Khối triển khai chuyên nghiệp, bài bản. Trước hết, Đoàn Khối tổ chức đoàn tiền trạm bao gồm thành viên của Câu lạc bộ Tiến sỹ trẻ Khối các cơ quan Trung ương và đoàn viên, thanh niên một số bộ, ngành liên quan đến khảo sát, tìm hiểu tình hình kinh tế - văn hoá - xã hội và nhu cầu thực tế của địa phương. Trên cơ sở kết quả tiền trạm, các đội tình nguyện được tổ chức theo từng lĩnh vực chuyên môn cụ thể như: Đội tình nguyện truyên truyền về các chủ trương, nghị quyết, chính sách mới của Đảng và Nhà nước; Đội tình nguyện xây dựng đời sống văn hoá mới, Đội tuyên truyền, phổ biến pháp luật... sẽ đến và hoạt động tập trung tại địa phương. Theo đó, trong từng khối đối tượng thanh niên sẽ có các nội dung và hình thức hoạt động tình nguyện khác nhau, cụ thể: 

+ Đoàn thanh niên các cơ quan tham mưu của Đảng đã tổ chức hàng 100 hoạt động tình nguyện tại các địa phương trong cả nước; vừa tổ chức hoạt động tri ân, đền ơn đáp nghĩa, giáo dục truyền thống vừa tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề, hội nghị, tọa đàm… để tuyên truyền về những chủ trương, đường lối, nghị quyết, chỉ thị mới của Đảng đến với các tầng lớp nhân dân.

+ Đoàn thanh niên các cơ quan Quốc hội và các cơ quan tư pháp chủ động tổ chức nhiều chuỗi hoạt động tuyên truyền pháp luật, trợ giúp pháp lý cho nhân dân và đoàn viên, thanh niên các địa phương.

+ Đoàn thanh niên các cơ quan hoạch định chính sách, tham mưu chiến lược và quản lý nhà nước đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền về những chính sách mới của Chính phủ, đặc biệt là những chính sách liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, xây dựng nông thôn mới ở các địa phương trên cả nước như: Tham gia tổ chức các hoạt động chung tay xây dựng nông thôn mới; xây dựng văn hóa giao thông; tổ chức hàng trăm buổi biểu diễn văn nghệ, xiếc... tuyên truyền về đời sống văn hóa mới, bài trừ hủ tục mê tín dị đoan, tuyên truyền sức khỏe sinh sản, phòng chống mại dâm ma túy; chuyển giao khoa học kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi; chuyên giao các khoa học công nghệ mới, tiên tiến hiện đại; tập huấn cho đoàn viên, thanh niên vùng sâu, vùng xa các kiến thức về công nghệ thông tin, truy cập internet, khả năng thích ứng với mạng xã hội….

+ Đoàn thanh niên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội tích cực trong các hoạt động tình nguyện an sinh xã hội, vì cuộc sống cộng đồng, kết hợp với tuyên truyền về tinh thần đại đoàn dân tộc, vai trò giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp vững mạnh.

+ Đoàn thanh niên các cơ quan báo chí, xuất bản, truyền thông đã tập trung triển khai hàng 100 hoạt động tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà; đặc biệt là tổ chức các hoạt động tuyên truyền cho nhân dân chống lại các luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch chống phá Đảng, Nhà nước và nhân dân ta.

+ Đoàn thanh niên các cơ quan nghiên cứu khoa học, đào tạo và các cơ quan đối ngoại đã tăng cường tổ chức các hoạt động tình nguyện gắn với tuyên truyền về chính sách đối ngoại, chính sách khoa học công nghệ, giáo dục của Nhà nước; nhiều chương trình tình nguyện giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong hoạt động đối ngoại của Đảng, Nhà nước cho các tầng lớp nhân dân, thanh niên các địa phương trên cả nước.

Thứ hai, lựa chọn một số hoạt động tình nguyện trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với từng giai đoạn gắn với nhiệm vụ chuyên môn đã góp phần đem lại hiệu quả thiết thực và giá trị tình nguyện thực chất

Ảnh: Các đoàn viên trao tặng mẫu máy làm đất tại xã Thanh Liêm, huyện Liêm Túc, tỉnh Hà Nam

Điểm nhấn trong phong trào thanh niên tình nguyện của Đoàn Khối trong nhiệm kỳ qua là việc triển khai “Năm Thanh niên tình nguyện 2014”, Đoàn Khối đã lựa chọn tổ chức “Hành trình tri ân, Hành trình tình nguyện” tại các tỉnh miền Trung với phương châm: “Phát huy tối đa nguồn lực trí tuệ, tiềm năng trí thức trẻ; nâng cao chất lượng các hoạt động tình nguyện”. Trải qua 8 tháng hoạt động chương trình đã thu được những kết quả rất thiết thực, ngoài sự mong đợi; chương trình thực sự là hành trình lan tỏa tri ân, nhân rộng tình nguyện, một dấu ấn trong hoạt động tình nguyện của Tuổi trẻ Khối các cơ quan Trung ương trong nhiệm kỳ qua, với tổng giá trị gần 5 tỷ đồng. Hoạt động tình nguyện vì biển đảo quê hương với dấu ấn đậm nét là chương trình “Tuổi trẻ Khối các cơ quan Trung ương vì biển đảo quê hương tại huyện đảo Trường Sa” năm 2016, với tổng giá trị quà tặng gần 2 tỷ đồng. Hoạt động chăm sóc sức khỏe cộng đồng của Đoàn Khối đã đạt kết quả thiết thực, đặc biệt là các hoạt động khám chữa bệnh, cấp pháp thuốc miễn phí và “Hiến máu tình nguyện”, “Đưa âm nhạc đến bệnh viện” được Đoàn Khối tích cực triển khai; với tinh thần “Mỗi giọt máu cho đi - Một cuộc đời ở lại”, trong nhiệm kỳ, đã có 48.085 lượt đoàn viên thanh niên tham gia đăng ký hiến máu tình nguyện, thu được 42.774 đơn vị máu. Các hoạt động tình nguyện đột xuất tham gia phòng chống bão lũ, khắc phục hậu quả thiên tai, địch họa… được triển khai kịp thời, thực chất. Tiêu biểu như: Tổ chức chương trình nghệ thuật “Sau mưa lũ” và các hoạt động quyên góp ủng hộ đồng bào gặp bão lũ tại Quảng Ninh, Điện Biên và các tỉnh phía Tây Bắc của năm 2015 với tổng giá trị huy động quyên góp từ các tổ chức và cá nhân trên 8 tỷ đồng.

Ảnh: Các đoàn viên thanh niên tích cực tham gia hiến máu tại các chương trình do Đoàn Khối phát động

Phong trào “Tuổi trẻ tình nguyện, chung tay tham gia xây dựng nông thôn mới” được triển khai theo hướng tập trung vào hoạt động tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; chuyển giao khoa học, công nghệ tiên tiến, hiện đại; các hoạt động xây dựng đời sống văn hóa mới nhằm phát huy tiềm năng trí tuệ, vai trò xung kích, tình nguyện, của đoàn viên, thanh niên. Trí thức trẻ của Đoàn Khối đã tích cực tham gia tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới. Nhiều mô hình tham gia xây dựng nông thôn mới có hàm lượng trí tuệ cao như: Mô hình “Vườn rau cho em” trong các trường dân tộc nội trú, bán trú dân nuôi và mô hình “Hướng dẫn kỹ thuật bò sinh sản” tại xã Lũng Táo, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang của Đoàn thanh niên Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; mô hình “Hệ thống xử lý nước sinh hoạt - NANO VAST” tại Đảo Bạch Long Vỹ của Đoàn thanh niên Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam; mô hình “Nuôi dê sinh sản công nghệ cao” của Đoàn thanh niên Bộ Giao thông vận tải; mô hình “Chuyển giao kỹ thuật trồng hoa quả, rau sạch, trồng cây thuốc nam và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật an toàn”  tại xã Nam Tân, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An của Câu lạc bộ Tiến sỹ trẻ Khối các cơ quan Trung ương... đã được triển khai rộng khắp, đem lại hiệu quả thiết thực cho các địa phương. Tổng kinh phí huy động của toàn Đoàn Khối tham gia các hoạt động xây dựng nông thôn mới trong nhiệm kỳ qua đạt gần 97 tỷ đồng.

Các cấp bộ đoàn trong Khối đã đẩy mạnh hoạt động tình nguyện tại chỗ gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của mỗi cơ quan, đơn vị. Với phương châm“Mỗi chi đoàn có ít nhất một phần việc thanh niên, công trình thanh niên tình nguyện gắn với nhiệm vụ chuyên môn”, 5 năm qua đã xuất hiện nhiều mô hình hoạt động tình nguyện chuyên sâu như: Đoàn thanh niên Bộ Giao thông vận tải với mô hình: “4 xin” (Xin chào, Xin lỗi, Xin cảm ơn, Xin phép) và “4 luôn” (Luôn mỉm cười, Luôn nhẹ nhàng, Luôn thấu hiểu, Luôn giúp đỡ); “Ngày thứ Bảy tình nguyện”, “Ngày chủ Nhật xanh”,  Phong trào “Thanh niên đi sớm về muộn”, “Tám giờ làm việc hiệu quả”, "Thanh niên xung kích đổi mới phong cách, lề lối làm việc", “Nét đẹp công sở, nụ cười công sở", “Văn phòng xanh”... Đoàn viên, thanh niên trong các cơ quan hành chính xunh kích, tình nguyện đi đầu trong các chương trình tham gia thực hiện cải cách hành chính, nghiên cứu cải tiến quy trình công việc, nâng cao chất lượng công tác tham mưu, quản lý; xây dựng môi trường làm việc văn minh, thanh lịch, trọng dân, tin dân và phục vụ nhân dân. Đoàn viên, thanh niên tiên phong đi đầu ứng dụng và làm chủ khoa học công nghệ mới, đóng góp tích cực trong công tác phục vụ, nghiên cứu, tham mưu các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học, giáo dục của cả nước đã được triển khai rộng khắp, trên từng lĩnh vực công tác, ở từng khối đối tượng thanh niên.

          Có thể nói, phong trào thanh niên tình nguyện trong 5 năm qua đã được các cấp bộ đoàn trong Đoàn Khối các cơ quan Trung ương cụ thể hóa thành nhiều nội dung và phương thức hoạt động phong phú, đa dạng đem lại giá trị và hiệu quả thiết thực. Thông qua phong trào thanh niên tình nguyện, tinh thần đoàn kết, tính liên kết, phối hợp giữa các tổ chức đoàn và đoàn viên, thanh niên trong Khối ngày càng được củng cố; việc trao đổi thông tin, lan tỏa trí tuệ, giáo dục, bồi dưỡng thanh niên về kỹ năng sống, phẩm chất chính trị, rèn luyện đạo đức công vụ, tinh thần yêu nước, yêu dân tộc, đồng cảm, sẽ chia của thanh niên ngày càng được nhân rộng và tăng cường. Màu áo xanh tình nguyện của tuổi trẻ Khối các cơ quan Trung ương đã có mặt trên khắp mọi miền của Tổ quốc; mỗi mảnh đất, mỗi con đường, mỗi làng quê, mỗi chặng dừng chân... là mỗi lần thanh niên được trải nghiệm, được đồng hành với những khó khăn, vất vả, thiếu thốn của đồng bào, của nhân dân. Từ những trải nghiệm đó, đã góp phần giúp cho mỗi cán bộ, công chức, viên chức trẻ đang công tác và làm việc tại các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương ý thức rõ hơn trách nhiệm của mình trước những vấn đề chung của đất nước, của nhân dân, giúp cho quá trình tham mưu, xây dựng đường lối, chủ trưởng của Đảng, pháp luật, cơ chế, chính sách của Nhà nước từng bước sát với thực tế, gần gũi với nhân dân... Và chính phong trào thanh niên tình nguyện đã góp phần quan trọng làm nên những thành tựu trong công tác đoàn và phong trào thanh niên của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Khối các cơ quan Trung ương giai đoạn 2012 - 2017.