Bảo tàng Hồ Chí Minh hiện đang lưu giữ hàng vạn tư liệu, hiện vật kể về cuộc đời sáng rỡ kì lạ - cuộc đời người con ưu tú bậc nhất của dân tộc - Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cụ thể, kho cơ sở của bảo tàng có 13 vạn tài liệu, hiện vật; kho tư liệu có hơn 12 ngàn tài liệu, trong đó có nhiều tư liệu quý; thư viện hiện có hơn 6.700 đầu sách với khoảng 25.000 nghìn bản cùng các đầu tạp chí, báo...

Trong đó khối tư liệu - hiện vật đồ sộ đó, Di chúc của Người là một trong những hiện vật quý giá nhất.

Bảo tàng Hồ Chí Minh có riêng một khu trưng bày với tên gọi Bác Hồ viết Di chúc. Tại đây không chỉ trưng bày các bản Di chúc qua các năm của Chủ tịch Hồ Chí Minh mà còn tái hiện hình ảnh Bác ngồi viết Di chúc trong căn nhà sàn của Người.

Tuy bản trưng bày tại Bảo tàng không phải là bản gốc Di chúc, nhưng đây là bản sao lưu trực tiếp từ bản gốc hiện đang lưu trữ tại Cục lưu trữ của Văn phòng Trung ương Đảng nên sự chân thực và sống động vẫn khiến người xem xúc động nghẹn ngào trước bút tích của Người và những lời minh triết đầy ân cần, yêu thương.

Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh là văn bản gốc do Người viết từ ngày 10-5-1965 đến ngày 19-5-1969. Suốt bao nhiêu năm qua, bản Di chúc được coi là di sản văn hóa vô cùng quý báu của Đảng, của dân tộc ta và được bảo quản đặc biệt. Bản Di chúc được công nhận là Bảo vật quốc gia vào năm 2012 theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Bản gốc hiện đang được lưu giữ tại Kho Lưu trữ Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, được Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng bảo quản theo chế độ đặc biệt, lý do vì Bảo vật quốc gia này Bác viết trên giấy với chất liệu không được tốt, trải qua nhiều năm nay đã ố vàng, một số chỗ nét chữ đã hơi nhòe. 

Ông Đinh Hữu Long - phó cục trưởng Cục Lưu trữ, Văn phòng Trung ương Đảng kể, sau khi Bác qua đời năm 1969, tại hội nghị của Bộ Chính trị, ông Vũ Kỳ có đưa bản gốc Di chúc của Bác và Bộ Chính trị đã quyết định giao bản Di chúc cho ông Trần Quốc Hoàn lúc đó là Bộ trưởng Bộ Công an giữ. Ông Trần Quốc Hoàn đã giữ bản Di chúc suốt 18 năm từ năm 1969 đến năm 1987.

Từ năm 1987, Ban Bí thư quyết định giao bản Di chúc cho Cục Lưu trữ của Văn phòng Trung ương Đảng lưu giữ cho tới nay.

Từ đó, Cục Lưu trữ của Văn phòng Trung ương Đảng chỉ phục vụ nhu cầu tiếp cận với bản gốc bản Di chúc trong một số trường hợp đặc biệt như phục vụ nghiên cứu của Văn phòng Tổng Bí thư; phục vụ nghiên cứu tại phòng đọc của cán bộ nghiên cứu thuộc Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch; một số tỉnh ủy; một vài lần phục vụ việc ghi hình của các đài truyền hình, hãng phim trong nước…

Từ năm 2015, được sự đồng ý của lãnh đạo Văn phòng Trung ương Đảng, bản Di chúc đã được sao thành 3 bản in màu. Ba bản in màu này hiện đang được lưu giữ cùng với bản gốc của Di chúc.

Ông Đinh Hữu Long cho biết, Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng từng một đôi lần đề xuất với Ban Bí thư, với Bộ Chính trị đưa bản gốc Di chúc của Bác ra trưng bày tại Bảo tàng Hồ Chí Minh để công chúng được tiếp cận.
Nhưng Bộ Chính trị vẫn cho rằng trong điều kiện nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng ở Bảo tàng Hồ Chí Minh thì việc đảm bảo cho bản Di chúc được trường tồn sẽ khó khăn. Vì vậy, tới thời điểm này, bản gốc Di chúc của Bác vẫn chưa được trưng bày cho toàn dân xem, mặc dù đã có rất nhiều cuốn sách và hàng ngàn bài nghiên cứu, bài báo viết về bản Di chúc vô giá này.

Nhận xét về Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã viết : "Bản Di chúc tuy ngắn gọn song nó chứa đựng biết bao giá trị tư tưởng và tình cảm, là sự kết tinh một đời hoạt động cách mạng của Hồ Chí Minh, đem lại sự đổi đời của dân tộc Việt Nam ta, đồng thời để lại những di sản bất hủ đối với những thế hệ mai sau..." (đăng trên báo Nhân dân ngày 17-5-2006).