Trước hết, đây là cuộc cách mạng giải phóng dân tộc điển hình, thể hiện:

 

1. Tập trung hoàn thành nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng là giải phóng dân tộc.

 

2. Lực lượng Cách mạng bao gồm toàn thể dân tộc, đoàn kết chặt chẽ trong mặt trật Việt Minh với các tổ chức quần chúng mang tên “cứu quốc”.

 

3. Thành lập chính quyền nhà nước “của chung toàn dân tộc”.

Nhưng Cách mạng tháng Tám còn có tính chất dân chủ, thể hiện:

1. Cách mạng giải phóng ở Việt Nam là một bộ phận của của phe dân chủ chống phát xít. Nó chống lại phát xít Nhật và bọn tay sai phản động, là một bộ phận của cuộc chiến đấu vĩ đại của các lực lượng dân chủ, tiến bộ trên thế giới chống phát xít xâm lược.

 

2. Cách mạng đã giải quyết một số quyền lợi cho nông dân – lực lượng đông đảo nhất trong dân tộc: một phần ruộng đất của đế quốc Việt gian đã bị tịch thu, địa tô được tuyên bố giảm 25%, một số nợ lưu cữu được xóa bỏ.

 

3. Cuộc cách mạng đã xây dựng được chính quyền nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên, xóa bỏ chế độ quân chủ phong kiến, các tầng lớp nhân dân được hưởng quyền tự do, dân chủ.

Ngoài ra, Cách mạng tháng Tám dưới sự lãnh đạo của Đảng mang đậm tính nhân văn, hoàn thành một bước hết sức cơ bản giải phóng con người Việt Nam khỏi áp bức về mặt dân tộc, sự bóc lọt về mặt giai cấp và sự nô dịch về mặt tinh thần.

 

Cách mạng tháng Tám là cuộc cách mạng quần chúng; cách mạng bạo lực, mang tính triệt để, tính chính nghĩa.

 

Cách mạng tháng Tám thể hiện sự độc lập, tự chủ (đem sức ta mà giải phóng cho ta).

 

Cách mạng tháng Tám tiêu biểu cho nghệ thuật chớp thời cơ; lựa chọn hình thức khởi nghĩa.