Tham gia gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc (LHQ) của Quân đội nhân dân Việt Nam là thực hiện sứ mệnh quốc tế cao cả, thể hiện vai trò, trách nhiệm của nước ta với thế giới. Hình ảnh quân nhân “Mũ nồi xanh” Việt Nam hoạt động gìn giữ hòa bình tại châu Phi đã nâng cao vị thế của Quân đội ta trong hội nhập quốc tế, góp phần thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước ta. Tuy nhiên, các thế lực thù địch, phản động lại có những luận điệu xuyên tạc, phủ nhận tinh thần nghĩa vụ quốc tế cao cả của Quân đội nhân dân Việt Nam. Vì thế, chúng ta cần nhận diện và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái đó.

Chặng đường đáng tự hào

Có lẽ, không có dân tộc nào trên thế giới này thấu hiểu sự mất mát, đau thương trong chiến tranh bằng dân tộc Việt Nam, lịch sử từ ngàn xưa dân tộc đã chứng kiến tất cả các triều đại phong kiến ở phương Bắc đều đã đem quân sang xâm lược, đô hộ hoặc khiêu khích gây mất ổn định đối với nước ta. Đến cuối thế kỷ XIX và thế kỷ XX, dân tộc ta phải đương đầu với những kẻ thù xâm lược mạnh nhất thế giới như: thực dân Pháp, phát xít Nhật và đế quốc Mỹ. Trải qua những thăng trầm với nhiều cuộc chiến tranh vệ quốc, Nhân dân ta thấu hiểu giá trị của hòa bình và mong muốn mọi dân tộc trên thế giới đều được hưởng hòa bình, độc lập, tự do, hạnh phúc. Đại thắng mùa Xuân 1975, kết thúc cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước trường kỳ của dân tộc, giải phóng hoàn toàn Miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Trải qua quá trình đầy gian nan, thử thách, bằng sự nỗ lực không mệt mỏi Việt Nam đã khẳng định được vị thế của mình và nhận được sự ủng hộ của quốc tế. Ngày 20 tháng 9 năm 1977, Việt Nam chính thức là thành viên thứ 149 của Liên hợp quốc, đây là sự kiện quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, góp phần nâng cao uy tín của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới, thể hiện quyết tâm hội nhập của Đảng, Nhà nước ta, đóng góp vào nền hòa bình, phát triển và tiến bộ xã hội của nhân loại.

Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc (GGHB LHQ) là hoạt động rất quan trọng trong đối ngoại quốc phòng và là một bộ phận của đối ngoại quốc gia. Trải qua gần 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành dưới sự lãnh đạo của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã kiên quyết, kiên trì thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, luôn đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc và lợi ích của nhân dân lên đầu; nguyện trung thành vô hạn với lý tưởng cách mạng của Đảng, với Tổ quốc, với Nhân dân, luôn nêu cao tinh thần quốc tế trong sáng, thể hiện tinh thần đoàn kết, thủy chung, nghĩa tình với bạn bè quốc tế. Chính truyền thống ấy đã giúp QĐND Việt Nam thực hiện trọn vẹn nghĩa vụ quốc tế cao cả với đất nước Campuchia, giúp đỡ dân tộc Lào và các nước anh em, nối rộng vòng tay với tất cả các nước trên thế giới.

Tham gia GGHB LHQ là một trong những minh chứng để cam kết thực hiện đường lối đối ngoại rộng mở, đa dạng hóa, đa phương hóa trong quan hệ quốc tế của Đảng, Nhà nước ta. Hiện nay, “Việt Nam đã có quan hệ quốc phòng với hơn 100 quốc gia, bao gồm 5 nước Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ và các cường quốc trên thế giới”(1), với nhiều lĩnh vực hợp tác quốc phòng.

Thực tế, từ năm 1996, nước ta đã có những đóng góp cho Quỹ Gìn giữ hòa bình của LHQ, thể hiện trách nhiệm đối với việc bảo vệ hòa bình, an ninh thế giới. Năm 2005, Quân đội đã có chủ trương cử các cán bộ tham gia các đoàn liên ngành để nghiên cứu mô hình và cơ chế hoạt động GGHB, đặc biệt là cử những sĩ quan tham gia các khoa đào tạo về hoạt động GGHB ở trong nước và ở nước ngoài, để chuẩn bị nguồn nhân lực sẵn sàng tham gia hoạt động GGHB LHQ. Xuất phát từ vai trò, trách nhiệm và cam kết chính trị của nước ta với LHQ, Bộ Chính trị đã thông qua Đề án tổng thể về việc Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ tại cuộc họp ngày 23/11/2012, và để cụ thể hóa chủ trương của Đảng; ngày 05/12/2013 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án QĐND Việt Nam tham gia hoạt động GGHB LHQ giai đoạn 2014 - 2020 và những năm tiếp theo, đây là những chủ trương quan trọng để Bộ Quốc phòng quyết tâm triển khai thực hiện. Ngày 27 tháng 5 năm 2014, Bộ Quốc phòng đã công bố quyết định thành lập Trung tâm Gìn giữ hòa bình Việt Nam (nay là Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam), với chức năng là “Tham mưu với Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Ban chỉ đạo Bộ Quốc phòng trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, chỉ huy lực lượng quân đội tham gia GGHB LHQ”(2).

Từ năm 2014 đến nay, QĐND Việt Nam đã cử hơn 500 lượt sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp tham gia GGHB LHQ, bao gồm 04 lượt bệnh viện dã chiến cấp 2, 01 đội công binh làm nhiệm vụ tại Nam Sudan và các sĩ quan làm việc tại Phái bộ Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi và tại Trụ sở LHQ. Tham gia GGHB LHQ là một bước tiến của Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế, thể hiện vai trò, trách nhiệm của một thành viên LHQ. Việt Nam đã 02 lần được bầu và trúng cử vào vị trí Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ (nhiệm kỳ 2008 -2009 và nhiệm kỳ 2020 - 2021) với số phiếu ủng hộ rất cao; qua đó góp phần lan tỏa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam yêu chuộng hòa bình, luôn sẵn sàng đóng góp vì hoà bình và sự phát triển của LHQ. Với hành trang vững chắc là lý tưởng cách mạng, những người “Bộ đội cụ Hồ” đã lên đường đi bất cứ nơi đâu và làm bất cứ việc gì khi Tổ quốc giao phó; mặc cho những khó khăn và thách thức ở phía trước, những người lính “Bộ đội cụ Hồ” luôn sẵn sàng vì nghĩa vụ quốc tế cao cả.

Hiện nay, Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 4 của QĐND Việt Nam đang thực hiện sứ mệnh tại Bentiu - Nam Sudan, hoạt động rất hiệu quả, qua đó khẳng định được trình độ chuyên môn, tinh thần trách nhiệm cao, là chỗ dựa uy tín về chăm sóc sức khỏe cho Phái bộ LHQ tại địa bàn. Đội Công binh số 1 đang làm nhiệm vụ tại khu vực Abyei (khu vực tranh chấp giữa Sudan và Nam Sudan). Năm 2022, Việt Nam cử Đội công binh số 1 với 184 thành viên tham gia lực lượng GGHB LHQ làm nhiệm vụ tại khu vực tranh chấp này, đây là lần đầu tiên Bộ đội Công binh được cử đi làm nhiệm vụ tại Châu Phi, rất xa nước ta; bước đầu có rất nhiều khó khăn, phức tạp, ngoài việc thực hiện nhiệm vụ do Chỉ huy Phái bộ giao Đội công binh còn phải tập trung củng cố doanh trại, bảo đảm nơi ăn ở, xây dựng cơ sở hạ tầng trong khu vực đóng quân. Quá trình thực hiện nhiệm vụ Đội Công binh số 1 của QĐND Việt Nam đã được Chỉ huy Phái bộ và các cơ quan chức năng đánh giá cao về năng lực chuyên môn, nhất là sự cần cù, sáng tạo và tinh thần trách nhiệm cao. Những kết quả đạt được hôm nay làm cơ sở để Bộ đội Công binh hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao tại Phái bộ GGHB, xứng đáng với truyền thống “Mở đường thắng lợi” của Bộ đội Công binh Việt Nam Anh hùng.

Hình ảnh những quân nhân “Mũ nồi xanh” Việt Nam tại các Phái bộ GGHB, bằng sự nhiệt tình, năng lực chuyên môn và gần gũi đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng bạn bè quốc tế và nước sở tại. Ngoài việc khám chữa bệnh, tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng, tái thiết trong khu vực, bộ đội ta còn tăng gia sản xuất, trồng rau, chăn nuôi, giúp đỡ người dân bản địa làm nông nghiệp, tặng đồ dùng học tập và dạy học cho các em nhỏ đã làm sâu sắc hơn nữa hình ảnh bộ đội Việt Nam. Đặc biệt tháng 2 năm 2023, lực lượng Công an và Quân đội của Việt Nam lần đầu tiên được điều động sang Thổ Nhĩ Kỳ để hỗ trợ nhân đạo và tham gia cứu trợ thiên tai do thảm họa động đất. Qua đó thể hiện đạo lý nhân văn, tinh thần tương thân tương ái, chia sẻ, giúp đỡ nhau trong hoạn nạn của dân tộc ta, thể hiện trách nhiệm cao trước cộng đồng quốc tế của Đảng, Nhà nước ta; đồng thời cũng khẳng định năng lực và tinh thần trách nhiệm của QĐND Việt Nam trong hội nhập, hợp tác quốc phòng.

Nhận diện và đấu tranh phản bác những luận điệu xuyên tạc hoạt động GGHB LHQ của Quân đội nhân dân Việt Nam

Hoạt động GGHB LHQ của quân đội là trụ cột của đối ngoại quốc phòng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đường lối đối ngoại của chúng ta là kế thừa truyền thống yêu chuộng hòa bình của dân tộc, được đúc kết trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, kết hợp với vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh. Nhờ thực hiện đường lối đối ngoại đúng đắn của Đảng, Nhà nước, công tác đối ngoại quốc phòng, hội nhập quốc tế và đặc biệt là những thành công của QĐND Việt Nam khi tham gia lực lượng GGHB LHQ, góp phần vào công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc, nâng cao uy tín và vị thế của nước ta trên trường quốc tế. Tuy nhiên, điều đó lại đang cản trở âm mưu của các thế lực phản động, cơ hội chính trị, khiến chúng điên cuồng tìm cách chống phá cách mạng nước ta. Vì, mục đích sâu xa trong chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, phản động đối với nước ta vẫn là phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng đối với quân đội và cuối cùng là xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta, lái nước ta đi theo con đường lệ thuộc.

Hiện nay, việc tuyên truyền xuyên tạc, bóp méo sự thật về đường lối đối ngoại quốc phòng và hoạt động GGHB LHQ của QĐND Việt Nam cũng là mục tiêu để các thế lực thù địch trong nước và ngoài nước tập trung chống phá. Âm mưu của chúng là nhằm hạ thấp uy tín, vị thế của Đảng, Nhà nước và Quân đội ta, tạo dư luận xấu với bè bạn quốc tế. Họ đã lợi dụng các tổ chức quốc tế để gây áp lực, cô lập, ngăn cản Việt Nam tham gia vào các diễn đàn thế giới, nhất là khi Đại Hội đồng LHQ họp để bỏ phiếu thông qua một nghị quyết nào đó, khi mà Việt Nam thực hiện quyền, nghĩa vụ và sự độc lập, tự chủ của mình thông qua lá phiếu thì họ lại cho rằng Việt Nam không đứng về số đông mà lại chọn phe,v.v. Các tổ chức phản động sử dụng các trang mạng xã hội để phát tán tài liệu, đăng tải các bài viết có nội dung kích động lòng thù hằn dân tộc, đăng tải những vấn đề chưa được giải quyết kịp thời trong quan hệ quốc phòng cũng như quan hệ giữa nước ta với các nước trong khu vực, núp dưới cái bóng của những “Nhà dân chủ, người yêu nước chân chính…” để xuyên tạc, bóp méo sự thật.

Có những ý kiến cho rằng: tham gia lực lượng GGHB LHQ chỉ là để đánh bóng, gây tốn kém ngân sách nhà nước, rủi ro cho những người lính trực tiếp đi làm nhiệm vụ, v.v. Với thái độ cực đoan và những luận điểm xuyên tạc, các thế lực phản động đã vu khống trắng trợn là Đảng, Nhà nước, không lo việc bảo vệ chủ quyền mà lại đưa Quân đội ra nước ngoài để tham gia hoạt động GGHB là việc làm không cần thiết vì không đem lại lợi ích gì cho đất nước. Có ý kiến rất thâm độc, đã xuyên tạc rằng: Nước ta đưa Quân đội tham gia lực lượng GGHB LHQ là tham gia liên minh quân sự, đi xâm lược, chiếm đóng nước khác.

Chúng ta khẳng định rằng, tham gia lực lượng GGHB LHQ là tham gia vào nỗ lực của nhân loại, hoàn toàn chính nghĩa trong việc duy trì hòa bình và an ninh thế giới, việc triển khai các lực lượng GGHB là thực thi theo Nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ, đặt dưới sự chỉ huy, chỉ đạo của LHQ, các quốc gia thành viên phải có nghĩa vụ và trách nhiệm đóng góp cho hoạt động GGHB. Việt Nam chúng ta đã có các Nghị quyết của Đảng, quy định của Hiến pháp và Quốc hội khóa XIV đã thông qua Nghi quyết số 130/2020/QH14 về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại Kỳ họp thứ Mười, ngày 13 tháng 11 năm 2020 đó là ý chí, nguyện vọng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta, thể hiện truyền thống yêu chuộng hòa bình, trách nhiệm với thế giới.

Trên phương diện quốc phòng - an ninh, khi chúng ta tham gia lực lượng GGHB LHQ chính là trực tiếp làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa; giúp chúng ta hiểu thêm về tác chiến trong thời đại chiến tranh công nghệ cao. Hoạt động GGHB cũng sẽ góp phần tích cực vào quá trình hiện đại hóa vũ khí, trang bị và nâng cao khả năng tác chiến của Quân đội ta; đồng thời tranh thủ được sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế trong bảo vệ chủ quyền biển đảo và các lợi ích khác của dân tộc. Khi Quân đội tham gia lực lượng GGHB LHQ thì những nguyên tắc cơ bản trong chiến lược quốc phòng chúng ta vẫn luôn đảm bảo. Chính sách quốc phòng của nước ta đã khẳng định rõ: “Không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế”(3); đây là nguyên tắc bất biến trong chính sách đối ngoại quốc phòng của Đảng, Nhà nước và Quân đội ta trong giai đoạn hiện nay. Vì vậy, những luận điệu xuyên tạc, vu cáo Việt Nam đưa Quân đội tham gia lực lượng GGHB LHQ là đang tham gia vào liên minh quân sự để xâm lược, chiếm đóng nước khác là cách nhìn hoàn toàn sai trai, thiển cận và bịa đặt.

Nói về nguồn tài chính bảo đảm cho hoạt động GGHB LHQ, nếu ai đó cho rằng khi tham gia GGHB gây tốn kém cho ngân sách nhà nước là cố tình xuyên tạc sự thật hoặc là thiếu hiểu biết về cơ chế tài chính trong hoạt động GGHB LHQ. Bởi vì, khi chúng ta tham gia lực lượng GGHB sẽ được LHQ chi trả nguồn ngân sách cho Chính phủ Việt Nam, khoản tiền bồi hoàn của LHQ và nguồn hỗ trợ hợp pháp của quốc tế hàng năm cho chúng ta đã góp phần đáng kể để đầu tư cho hoạt động GGHB LHQ, nên không hề tạo ra gánh nặng đối với ngân sách nhà nước.

Ý kiến cho rằng: tham gia hoạt động GGHB mang đến nhiều rủi ro cho những người trực tiệp làm nhiệm vụ, đó là tiếng nói không có lương tri. Vì, hoạt động GGHB có ý nghĩa nhân văn, nhân đạo cao cả, nhằm giúp đỡ những nước bị tàn phá do xung đột để tạo ra các điều kiện trong quá trình giải quyết và thiết lập nền hòa bình, với mục tiêu chính là bảo vệ quyền con người.

Tham gia lực lượng GGHB LHQ là một chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước trong thực hiện đường lối đối ngoại, nhất là về đối ngoại quốc phòng. Những kết quả tốt đẹp trong hoạt động GGHB LHQ của QĐND Việt Nam thời gian qua tiếp tục củng cố hình ảnh về một Việt Nam có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế. Những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, phản động cần phải quyết liệt đấu tranh, phản bác. Bởi vì, nó gây ra tâm lý quan ngại trong dư luận và cách nhìn nhận của cộng đồng quốc tế đối với chủ trương, đường lối, uy tín của Đảng, Nhà nước và QĐND Việt Nam. Từ đó, chúng tạo ra dư luận nhằm “lái” đường lối đối ngoại quốc phòng của nước ta ngả theo nước này hoặc nước kia, làm ảnh hưởng đến quan hệ hợp tác giữa nước ta với các tổ chức quốc tế và các nước trên thế giới. Mặc dù những luận điệu xuyên tạc, vu khống rất phi lý, không có căn cứ, song các thế lực thù địch cứ thực hiện liên tục “Mưa dầm thấm lâu” để tác động tới tư tưởng, tâm lý của một bộ phận xã hội. Đảng và Nhà nước ta luôn khẳng định lập trường không thay đổi, đó là “Việt Nam không đứng về bên này chống bên kia hay ngược lại mà luôn đứng về lẽ phải, về công lý, luật pháp quốc tế”.

Đấu tranh phản bác những quan điểm sai trái, thù địch bảo vệ đường lối đối ngoại quốc phòng và hoạt động GGHB LHQ của Đảng, Nhà nước và Quân đội ta là một nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài và quyết liệt trên mặt trận lý luận và thực tiễn. Dẫu biết rằng có khó khăn, phức tạp nhưng với quyết tâm cao của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta thì nền tảng tư tưởng của Đảng sẽ được bảo vệ vững chắc. Hoạt động GGHB LHQ sẽ góp phần vào sự nghiệp xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa./.